Nowoczesna geodezja dynamicznie adaptuje innowacyjne rozwiązania, a technologia UAV z precyzyjną fotogrametrią dronową już od lat rewolucjonizuje procesy pomiarowe, stając się już niemal codziennością. Szczególnie w kontekście modernizacji EGiB, drony znacząco przyspieszają i podnoszą jakość prac terenowych. W maju 2025 roku Główny Urząd Geodezji i Kartografii opublikował nowe wytyczne techniczne, które wreszcie formalizują wykorzystanie bezzałogowych statków powietrznych (BSP) jako narzędzia pomiarowego w pracach geodezyjnych, w tym przy modernizacji Ewidencji Gruntów i Budynków (EGiB).

Oznacza to, że geodeta wykonujący operat techniczny może teraz oficjalnie wskazać drona jako użyty instrument pomiarowy, zgodnie z przepisami. Dotychczas praktyka ta była powszechna, ale jej formalne ujęcie budziło wątpliwości – teraz te niejasności znikają.

W niniejszym artykule eksperci NaviGate, lidera w dziedzinie technologii geoinformacyjnych, analizują te standardy w kontekście praktycznych zastosowań i dostępnych rozwiązań.

Spis treści:

  1. Standardy nalotu fotogrametrycznego zgodnie z wytycznymi GUGiK
  2. Rekomendowany sprzęt UAV i GNSS w praktyce NaviGate
  3. Pomiar kontrolny w modernizacji EGiB – rola fotopunktów i odbiorników GNSS
  4. Stacja DJI D-RTK 3 – niezależność od sieci GSM
  5. Aerotriangulacja i kontrola jakości
  6. Oprogramowanie do przetwarzania danych
  7. Profesjonalne szkolenia z fotogrametrii UAV od NaviGate
  8. Podsumowanie

1. Standardy nalotu fotogrametrycznego zgodnie z wytycznymi GUGiK

Do tej pory wielu geodetów stawało przed dylematem: jak opisać metodę pracy, jeśli do pozyskania danych terenowych wykorzystano drona, ale w przepisach brakowało jasnych odniesień do BSP? Z jednej strony było oczywiste, że dane z fotogrametrii niskiego pułapu spełniają wymogi dokładnościowe, z drugiej – brakowało jednoznacznych podstaw do ich formalnego uwzględniania w dokumentacji geodezyjnej.

Wytyczne GUGiK z maja 2025 roku w końcu jasno precyzują warunki, jakie muszą być spełnione podczas wykonywania pomiarów sytuacyjnych z wykorzystaniem bezzałogowych statków powietrznych. Kluczowe w czasie wykonywania nalotów fotogrametrycznych są poniższe założenia:

  • GSD (terenowa wielkość piksela): Maksymalnie 3 cm, co gwarantuje wysoką szczegółowość pozyskiwanych danych.
  • Pokrycie zdjęć: Minimalne pokrycie podłużne i poprzeczne na poziomie 60%, z zaleceniem zwiększenia tej wartości w przypadku obszarów z wysoką roślinnością, aby zapewnić ciągłość i dokładność modelu.
  • Zdjęcia ukośne: Obowiązkowe wykonanie zdjęć ukośnych we wszystkich czterech kierunkach w celu precyzyjnej rekonstrukcji trójwymiarowej brył budynków i innych obiektów.
  • Czas nalotu: Całość danych niezbędnych do opracowania powinna zostać pozyskana w ciągu jednego dnia roboczego, co minimalizuje ryzyko zmian w oświetleniu i warunkach terenowych.

Niezmiernie istotne jest również wyposażenie dronów w precyzyjne systemy GNSS, pracujące w trybach RTK (Real-Time Kinematic) lub PPK (Post-Processed Kinematic). W praktyce sprowadza się to do wykorzystania profesjonalnych platform UAV, takie jak sprawdzone wirnikowce DJI lub innowacyjne płatowce VTOL od Wingtra.

2. Rekomendowany sprzęt UAV i GNSS w praktyce NaviGate

Jak podkreślają nasi eksperci, kluczowym elementem skutecznej fotogrametrii UAV jest synergia między platformą bezzałogową a precyzyjnym systemem pozycjonowania satelitarnego. Technologie RTK i PPK umożliwiają przypisanie dokładnych współrzędnych geograficznych do każdego wykonanego zdjęcia, co jest fundamentem dokładności geodezyjnej.

Wybór konkretnej technologii pozycjonowania oraz typu platformy powinien być podyktowany specyfiką danego projektu. Dla mniejszych obszarów o złożonym ukształtowaniu terenu, zwłaszcza w środowisku miejskim, idealne są wielowirnikowce DJI, charakteryzujące się zwrotnością i możliwością operowania na niskich wysokościach.

Z kolei dla rozległych, otwartych przestrzeni, takich jak pola uprawne czy trasy infrastruktury liniowej, bardziej efektywne okazują się płatowce (fixed-wing UAV), oferujące większy zasięg i dłuższy czas lotu.

NaviGate rekomenduje następujące, sprawdzone rozwiązania sprzętowe, spełniające rygorystyczne wymagania prawne:

Drony fotogrametryczne:

  • DJI Matrice 400 (C3) + Zenmuse P1: Wydajny dron imponujący czasem lotu aż do 59 minut i zaawansowanymi opcjami wykrywania przeszkód, w połączeniu z pełnoklatkową kamerą 45 MP, gwarantująca najwyższą dokładność i efektywność przy dużych projektach.
  • DJI Mavic 3 Enterprise (C1, C2): Mobilne i ekonomiczne rozwiązanie RTK, idealne do mniejszych zadań i szybkiego wdrożenia.
  • DJI Matrice 4 Enterprise (C2): Najnowsza propozycja DJI, cechująca się wysokim stopniem automatyzacji, długim czasem lotu z zaawansowanymi sensorami i sztuczną inteligencją.
  • WingtraOne z kamerą oblique (C3): Innowacyjny płatowiec VTOL umożliwiający wykonywanie zdjęć ukośnych, co jest kluczowe dla szczegółowego modelowania 3D fasad budynków.



 

3. Pomiar kontrolny w modernizacji EGiB – rola fotopunktów i odbiorników GNSS

W kontekście modernizacji EGiB, zapewnienie rzetelnej kontroli dokładności pozyskiwanych danych przestrzennych jest priorytetem. Eksperci NaviGate podkreślają kluczową rolę pomiarów kontrolnych i precyzyjnej kalibracji danych fotogrametrycznych.

Zawsze zalecamy stosowanie fotopunktów naziemnych (GCP – Ground Control Points), których dokładne współrzędne wyznaczane są za pomocą odbiorników GNSS o centymetrowej dokładności. Stanowią one niezastąpiony element georeferencji i kalibracji modeli fotogrametrycznych, znacząco podnosząc wiarygodność końcowego opracowania.

Równie istotne jest wykorzystanie punktów kontrolnych (Check Points), które umożliwiają niezależną weryfikację dokładności geometrycznej generowanych produktów, takich jak ortofotomapy, modele 3D czy chmury punktów.

Do precyzyjnego wyznaczania GCP i punktów kontrolnych, NaviGate poleca wysokiej klasy odbiorniki GNSS, w tym:

  • Odbiornik CHCNAV i93 GNSS łączy zaawansowany GNSS z IMU i dwoma kamerami do wideofotogrametrii, oferując precyzyjne pozycjonowanie oraz innowacyjne pomiary wizualne. Jego Auto-IMU eliminuje kalibrację i zapewnia dokładność przy przechyleniu tyczki, a 1408 kanałów gwarantuje doskonałe śledzenie sygnałów.
  • Kompaktowy CHCNAV i89 GNSS z 1408 kanałami i technologią iStar2.0 zapewnia niezawodną dokładność RTK, nawet w trudnych warunkach. Wyposażony w podwójne kamery do pomiarów wizualnych i Auto-IMU, jest lekki (750g) i oferuje do 16.5 godzin pracy na baterii.
  • CHCNAV i83 GNSS to inteligentny odbiornik IMU-RTK z rozbudowaną łącznością (Wi-Fi, Bluetooth, NFC, UHF, 4G) i 1408 kanałami. Jego bezkalibracyjny IMU zwiększa efektywność pomiarów, a wytrzymała konstrukcja (IP67) zapewnia niezawodność w terenie.
  • Ultralekki (450g) CHCNAV i76 GNSS łączy w sobie kompaktowość z zaawansowaną technologią RTK i wizualnymi pomiarami dzięki dwóm kamerom.
  • DJI D-RTK 3: The DJI D-RTK 3 to wszechstronne urządzenie GNSS RTK, które może pracować zarówno jako pojedynczy, precyzyjny odbiornik RTK, jak i pełnić funkcję mobilnej stacji bazowej.

4. DJI D-RTK 3 – nowa era niezależności w pozycjonowaniu RTK

Najnowsza stacja bazowa DJI D-RTK 3 rewolucjonizuje pracę geodetów, zapewniając niezależność od tradycyjnych sieci korekcyjnych. W specyficznych i często niedostępnych terenach, takich jak góry, lasy czy obszary przygraniczne, gdzie stabilność i dostępność systemów typu ASG-EUPOS oraz innych sieci GSM bywa problematyczna, D-RTK 3 staje się kluczowym narzędziem. Ta mobilna stacja referencyjna, dedykowana do współpracy z dronami DJI (m.in. Matrice 400 RTK, Mavic 3 Enterprise, Matrice 4 Enterprise), oferuje:

 

  • Niezależne korekty RTK w czasie rzeczywistym, dzięki bezpośredniemu połączeniu z dronem, eliminując zależność od zasięgu GSM.
  • Kompatybilność ze wszystkimi wiodącymi systemami GNSS (GPS, GLONASS, Galileo, BeiDou), gwarantując stabilne i precyzyjne pozycjonowanie w każdych warunkach.
  • Centymetrową dokładność pozycjonowania, niezbędną w wymagających projektach geodezyjnych.
  • Intuicyjną i szybką konfigurację oraz automatyczne parowanie z platformą UAV, co znacząco przyspiesza rozpoczęcie pracy w terenie.
  • Wytrzymałą konstrukcję (IP65) i długi czas pracy na baterii, zapewniające niezawodność nawet w trudnych warunkach atmosferycznych i podczas długotrwałych misji.



Dzięki DJI D-RTK 3, firmy geodezyjne zyskują pełną autonomię operacyjną, uniezależniając się od nie zawsze stabilnej infrastruktury sieciowej. To nieocenione wsparcie podczas prac w odległych lokalizacjach, w sytuacjach awaryjnych oraz wszędzie tam, gdzie niezawodne i dokładne pozycjonowanie RTK jest kluczowe, a tradycyjne metody zawodzą.

5. Aerotriangulacja i kontrola jakości

Zgodnie z wytycznymi GUGiK, kluczowym etapem przetwarzania danych fotogrametrycznych jest aerotriangulacja, która musi być przeprowadzana oddzielnie dla każdego bloku zdjęć. Proces ten powinien uwzględniać:

  • Pozycję kamery z GNSS RTK/PPK oraz jej orientację w przestrzeni – wszystkie oferowane przez naszą firmę platformy UAV spełniają ten wymóg
  • Samokalibrację kamery lub wprowadzenie precyzyjnych parametrów kalibracyjnych.
  • Pomiar co najmniej 8 fotopunktów kontrolnych widocznych na minimum 5 zdjęciach.

Wytyczne określają również wymaganą dokładność aerotriangulacji:

  • Średnia odchyłka: Poniżej 0,05 m w płaszczyźnie XY i poniżej 0,07 m w osi Z.
  • Maksymalna odchyłka pojedynczego punktu: Nie więcej niż 0,10 m w płaszczyźnie XY i nie więcej niż 0,14 m w osi Z.

Dodatkowo, niezbędne jest przeprowadzenie pomiaru kontrolnego co najmniej 8 punktów terenowych I grupy z dokładnością liniową ≤ 0,15 m, co stanowi dodatkowe zabezpieczenie jakości opracowania. Wszystkie odbiorniki rekomendowane przez firmę NavGate świetnie się do tego nadają jak już zostało to wcześniej przedstawione

6. Oprogramowanie do przetwarzania danych

Wydajne przetwarzanie danych fotogrametrycznych pozyskanych z dronów wymaga specjalistycznego oprogramowania. Firma NaviGate rekomenduje sprawdzone środowiska, które ułatwiają generowanie wysokorozdzielczych  ortofotomap, modeli 3D i innych produktów fotogrametrycznych:

  • Pix4Dmapper to zaawansowane oprogramowanie fotogrametryczne, które umożliwia tworzenie precyzyjnych ortofotomap, modeli 3D i chmur punktów z danych lotniczych i naziemnych, oferując bogate narzędzia do analiz i pomiarów.
  • Pix4Dmatic to oprogramowanie fotogrametryczne nowej generacji, zaprojektowane do szybkiego i dokładnego przetwarzania dużych ilości zdjęć z dronów i naziemnych platform, idealne do mapowania korytarzy i rozległych obszarów z zachowaniem wysokiej dokładności.
  • 3Dsurvey to intuicyjne i wszechstronne oprogramowanie fotogrametryczne stworzone z myślą o geodetach, oferujące kompletny zestaw narzędzi do przetwarzania danych z dronów, tworzenia modeli 3D, generowania ortofotomap, pomiarów i eksportu do formatów CAD/GIS.



7. Profesjonalne szkolenia z fotogrametrii UAV od NaviGate

Wychodząc naprzeciw rosnącemu zapotrzebowaniu na specjalistyczną wiedzę i umiejętności w zakresie fotogrametrii UAV, firma NaviGate oferuje kompleksowe szkolenia prowadzone przez doświadczonych przez lata ekspertów. Nasze programy szkoleniowe są dostosowane do różnych poziomów zaawansowania – od podstawowych kursów wprowadzających, po zaawansowane warsztaty z obróbki danych i analiz przestrzennych.

Podczas szkoleń uczestnicy zdobywają praktyczną wiedzę na temat:

  • Planowania i realizacji nalotów fotogrametrycznych zgodnie z obowiązującymi standardami, w tym aktualnymi wytycznymi GUGiK.
  • Obsługi zaawansowanych platform UAV oraz systemów pozycjonowania GNSS (RTK/PPK).
  • Wykorzystania oprogramowania do przetwarzania danych fotogrametrycznych, w tym aerotriangulacji, generowania ortofotomap i modeli 3D.
  • Praktycznego zastosowania fotogrametrii UAV w geodezji, modernizacji EGiB, inspekcjach infrastruktury i innych dziedzinach.
  • Zasad kontroli jakości i weryfikacji dokładności opracowań fotogrametrycznych.

Nasze szkolenia charakteryzują się interaktywną formą, bogatymi materiałami dydaktycznymi oraz praktycznymi ćwiczeniami z wykorzystaniem profesjonalnego sprzętu i oprogramowania. Dzięki temu uczestnicy zdobywają nie tylko teoretyczną wiedzę, ale przede wszystkim praktyczne umiejętności niezbędne do samodzielnej realizacji projektów fotogrametrycznych UAV.

8. Podsumowanie

Formalna legalizacja użycia BSP w pomiarach dla EGiB otwiera przed firmami geodezyjnymi nowe możliwości. Po pierwsze, pozwala uczciwie i przejrzyście komunikować metodykę pracy – co ma znaczenie nie tylko dla weryfikatorów, ale też dla klienta, który otrzymuje usługę zgodną z nowoczesnymi standardami. Po drugie, możliwość wskazania drona jako narzędzia pomiarowego to również szansa na poszerzenie oferty – o szybkie aktualizacje map do celów projektowych, inwentaryzacje powykonawcze czy precyzyjne pomiary trudno dostępnych terenów.

Nowe przepisy zwiększają też konkurencyjność geodetów w przetargach publicznych – możliwość wykorzystania drona oznacza krótszy czas realizacji, mniejsze ryzyko błędu w trudnym terenie i potencjalnie niższe koszty logistyczne. Wizerunkowo to także duży krok – firmy korzystające z BSP mogą się jawić jako nowoczesne, zorientowane na jakość i efektywność, co ma ogromne znaczenie na coraz bardziej nasyconym rynku usług geodezyjnych.

Fotogrametria dronowa to już nie tylko obiecująca technologia, ale fundamentalne narzędzie w nowoczesnej geodezji. Szczególnie w kontekście modernizacji EGiB, jej precyzja, szybkość i ekonomiczność czynią ją preferowaną metodą pozyskiwania danych przestrzennych.

Nowe wytyczne GUGiK stanowią ważny krok w kierunku profesjonalizacji wykorzystania UAV w Polsce. Dzięki zaawansowanemu sprzętowi DJI oraz Wingtra, niezawodnym odbiornikom GNSS firmy CHCNAV oraz innowacyjnym rozwiązaniom takim jak mobilna stacja bazowa D-RTK 3, geodeci mogą osiągać najwyższą precyzję pomiarów nawet w najbardziej wymagających warunkach terenowych.

Firma NaviGate oferuje kompleksowe rozwiązania w zakresie technologii fotogrametrii UAV – od doradztwa i wdrożenia, po profesjonalne szkolenia. Zapraszamy do kontaktu i współpracy!